به نقل از «خبرآنلاین»

فرصت‌ها و تهدیدهای انتخابات آینده مجلس

تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۱۶۹۳۴

تاکنون مطالعات تجربی فراوانی پیرامون تحلیل رفتار رای دهندگان در انتخابات در ادبیات اقتصاد سیاسی و علوم اجتماعی انجام شده ؛ و البته روند صعودی کاهش مشارکت سیاسی شهروندان در کشورهای مختلف به مثابه یک نگرانی اصلی برای محققان و سیاست گذاران نقل محافل اندیشه ورزی واقع شده است.

مطالعات نشان می دهد که تصمیم برای رای دادن توسط یک رابطه متقابل پیچیده از عوامل اجتماعی-اقتصادی و روانشناختی مشخص می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عدم مشارکت در فرایندهای سیاسی اغلب ریشه در بی تفاوتی(۱) و بیگانگ(۲) با سیاست و همچنین میزان اعتماد عموم (۳) به سیاستگذاران داشته و زمینه های مختلفی همچون درک عمومی نسبت به اثربخشی سیاس(۴)دارد.

نظریه اثربخشی جمع(۵) به دو عامل روانشناختی کلیدی اشاره می کند که بر رأی دادن یک فرد تأثیر می‌گذارند؛ اثربخشی درونی و اثربخشی بیرونی.

اثربخشی سیاسی درونی منعکس کننده باور افراد به توانایی آن‌ها برای ایجاد تغییر از طریق مشارکت مدنی است(۶) بنابراین ریشه در خودکارآمدی دارد و بر توانایی درک شده و تأثیرگذاری بر سیاست تمرکز دارد واثربخشی خارجی این درک را منعکس می کند که آیا سیستم سیاسی به نیازها و منافع رأی دهندگان پاسخ می دهد؟ (۷)

بنابراین، گفت وگوها در مورد راهکارهای افزایش مشارکت مدنی و سیاسی شهروندان باید در کنار گفت وگوهایی پیرامون عدالت انتخاباتی، شمولیت و تنوع نامزدها انجام شود . در واقع فرایندهای انتخاباتی فی نفسه عامل موثری در ترغیب و یا طرد رای دهندگان نسبت به مشارکت محسوب می شود.

با توجه به کاهش معنادار آمار مشارکت در انتخابات مجلس در دو دوره گذشته و تبعات اجتماعی حاصل از اعتراضات اخیر به نظر می رسد که بازنگری در فرایندهای انتخابات و واقع بینی نسبت به کارکردهای نمایندگی مجلس می تواند گامی مثبت برای ترمیم اعتماد عمومی تلقی شود.

قابل توجه است که در مطالعه موردی عوامل اجتماعی مشارکت شهروندان تهرانی در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، نتایج پژوهش حاکی از آن است که موضوع اعتماد اجتماعی بیشترین تاثیر را بررفتار انتخاباتی شهروندان داشته است و دلایلی همچون عدم پایبندی منتخبین به وعده های انتخاباتی و معطل ماندن مطالبات مردمی ذیل این موضوع قرار می گیرد.(۸)

لازم به ذکر است که وعده های دروغین با وعده های خارج ازصلاحیت یک تمایز اصلی دارد؛ مقامی که وعده های خارج از صلاحیت می دهد بعضا قصد دروغ پراکنی و فریب افکار عمومی را ندارد بلکه خود را محق و مختار در اعمال صلاحیت هایی می داند که فی الواقع ندارد. این مساله بعضا به عنوان یک زنگ خطر هم برای حاکمیت و هم برای مردم مطرح می شود چرا که اگر این نامزد رای بیاورد و براساس رویه های قانونی نتواند اعمال صلاحیت بکند حاکمیت را متهم به ایجاد اختلال در انجام وظایف می کند.

چنانچه در بند ۵ سیاست های کلی انتخابات ابلاغی در تاریخ ۲۴مهرماه۱۳۹۵ نیز به ممنوعیت قانونی این وعده دهی ها اشاره شده است.

برای حل مساله تعدیل انتظارات عمومی و خود تنظیمی رفتار نمایندگی، باید اصلاح قانون نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس، با رویکرد تعیین شفاف حدود و ثغور کارکرد نمایندگی و تعیین حوزه پاسخگویی خدماتی نماینده در حوزه های انتخابیه در دستور کار مجلس قرار بگیرد.

لازم به ذکر است که طرح اصلاح این قانون در تابستان سال گذشته مورد قبول نماینده ها واقع نشد و پیش نویس جدیدی آماده بررسی در هیات نظارت بر رفتار نمایندگان قرار گرفته است.همچنین در ماه های اخیر موضوع تحقق سیاست های کلی درقالب اصلاح نظام انتخابات مجلس، رفت و برگشت های متعددی در صحن وکمیسیون شوراهای مجلس و شورای نگهبان داشته است که در آخرین اقدام، طرح مذکور جهت اصلاح و بررسی بیشتر به کمیسیون شوراها ارجاع داده شده است.

گفتنی است که در ماده ۷۵ این طرح، با به رسمیت شناخته شدن فرایندی برای حضور اقلیت های سیاسی در قالب کرسی های تناسبی ویژه کلانشهرها، ضمن بالابردن احتمال رای آوری گرایش های سیاسی مختلف و به تبع بالارفتن میزان مشارکت، این امکان را فراهم می کند که نامزدهای شایسته و در عین حال کم نام و نشان برای حضور در عرصه های انتخاباتی پررقابت -که در شرایط فعلی بدون پشتوانه های مالی ورسانه ای جدی امکان آن بسیارکم است- فرصتی پیدا کرده و در معرض قضاوت سیاسی عموم مردم قرار بگیرند. بی تردید تحقق این اصلاحات می تواند گامی موثر در تقویت همبستگی اجتماعی و ارتقای ادراک عمومی نسبت به نتیجه بخشی مشارکت سیاسی تلقی شود.

۱) apathy

۲) alienation

۳) Public trust

۴) Political eficacy

۵)Collective efficacy theory

۶) Bandura, ۱۹۹۷

۷) Esaiasson, Kölln, &Turper, ۲۰۱۵

۸) شیخ زاده،۱۳۹۹.

* پژوهشگر اندیشکده حکمرانی شریف و دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران

۲۱۶۲۱۶

کد خبر 1722638

منبع: خبرآنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۱۶۹۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آینده برای لرستان روشن است/ لزوم مشارکت حداکثری در انتخابات

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام سید احمدرضا شاهرخی در خطبه‌های این هفته نمازجمعه خرم‌آباد در سخنانی با سفارش همگان به رعایت تقوای الهی و با اشاره به مناسبت شهادت امام صادق (ع)، اظهار داشت: در این راستا مراسم‌های بزرگی در سطح شهر خرم‌آباد و استان تدارک‌دیده‌شده که از شما خواهران و برادران دعوت می‌شود که در این مراسم عزاداری شرکت کنید.

قانون ساماندهی مد و لباس توسط دستگاه‌های فرهنگی اجرا شود

وی در ادامه با اشاره به اینکه رشد و کمال علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دختران نجیب و شریف ایران اسلامی همراه با رایحه و بوی خوش عفاف و حجاب و حیا به زنان و دختران غربی رسیده است، عنوان کرد: بخش‌هایی از زنان و دختران را مشاهده می‌کنیم در کشورهای غربی از انحطاط، بردگی جنسی، نابودی پایه‌های خانواده و… خسته شده‌اند و به حجاب و عفاف روی آورده‌اند.

نماینده ولی‌فقیه در لرستان، بیان داشت: در چنین وضعیتی باید هوشیار بود، دستگاه‌های متولی فرهنگی در کشور و استان باید هوشیارانه تصمیم بگیرند، اقدام کنند، از هر گونه اقدامی که ابتذال فرهنگی را همراه خودش دارد خودداری کنند، گاهی ممکن است مجموعه‌های به‌ظاهر فرهنگی مکانی واگذار شود، ولی در آن مکان رویدادهای غیرفرهنگی به‌وسیله برخی از بخش‌های فرهنگی رخ دهد.

حجت‌الاسلام شاهرخی، گفت: در راستای اجرای اصل ۱۲۳ قانون اساسی، قانون ساماندهی مد و لباس در مجلس و شورای نگهبان به تصویب رسیده، در راستای تقویت فرهنگ ایرانی و اسلامی و ترغیب مردم به پرهیز از انتخاب و مصرف الگوهای بیگانه و غیر مأنوس بافرهنگ ایرانی و اسلامی وظایفی بر عهده کمیته‌ها، وزارت‌خانه‌ها و… نهاده شده است، ما امروز لباس‌های غیر مأنوس بافرهنگ ایرانی و اسلامی را در بازارها در انواع گوناگون پسران و دختران فراوان می‌بینیم.

وی گفت: پیداکردن لباس‌هایی که بافرهنگ ایرانی و اسلامی هماهنگ باشد، گاهی در بازار محدود است، این قوانین فقط برای تصویب نیست، بلکه برای اجرا است، لازم است تدابیری اتخاذ شود که دررابطه‌با توزیع لباس‌های غیر مأنوس بافرهنگ ایرانی و اسلامی با کار فرهنگی اقدامات لازم صورت بگیرد.

آینده برای لرستان روشن است

نماینده ولی‌فقیه در لرستان در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه گاهی از این خدمتگزار می‌پرسند که وضعیت آینده استان را چگونه تجزیه‌وتحلیل می‌کنید؟ گفت: باید به آینده استان و کشور امیدوار باشیم، فراز و نشیب دارد، تندی و کندی دارد، اما قطعاً آینده برای استان ما روشن است.

حجت‌الاسلام شاهرخی با تأکید بر اینکه در لرستان کارگاه‌های تولیدی وجود دارد، تولید و اشتغال در آنها زنده و پویا است، به طور مثال ماشین‌سازی خرم‌آباد که تا چند سال پیش تعطیل بود، اما در این دولت با پیگیری‌های مسئولان ملی و استانی به نقطه‌ای رسیده که برای چندین سال کار گرفته است و در موقعیتی است که اشتغال در آن چندبرابر شود، گفت: البته مشکلاتی هم دارد که گفت‌وگو شد که رفع مشکل شود.

وی با بیان اینکه در استان صنایع تعطیل شده‌ای داریم که حتماً با یاری خداوند دنبال خواهد شد، گفت: اما صنایع و کارگاه‌های متوسط و کوچکی هم داریم که اشتغال در آنها سرپا و زنده است، بنابراین کاملاً ما به آینده امیدواریم.

نماینده ولی‌فقیه در لرستان در بخش دیگری از سخنان خود با تقدیر از اجرای طرح حضور دانش‌آموزان در نمازجمعه، گفت: از نیروی انتظامی هم که طرح «نور» را در حال اجرا دارد تقدیر و تشکر می‌کنم، از مردمی هم که خودش جوش اجتماع و از نیروی انتظامی تشکر و حمایت کردند قدردانی می‌کنم، از آنهایی هم که تمکین به قانون کردند تشکر و قدردانی می‌کنم.

حجت‌الاسلام شاهرخی با تأکید بر اینکه نیروی انتظامی در حوزه‌های مختلفی خدمات‌رسانی می‌کند، بیان داشت: باید از این قشر زحمت‌کش که در عرصه‌های مختلف جهاد مستمر دارند تشکر کنیم.

شرکت در انتخابات وظیفه ملی است

وی در ادامه با اشاره به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه خرم‌آباد و چگنی، گفت: اهمیت مشارکت حداکثری به قوت باقی است و عملیاتی‌کردن چهار راهبردی که مقام معظم رهبری فرمودند، امری لازم است و شرکت در انتخابات در دور دوم یک حق، تکلیف و وظیفه ملی است.

نماینده ولی‌فقیه در لرستان، ادامه داد: از طرف دیگر مسئولان ناظر و برگزارکننده انتخابات هم دقت لازم را در برگزاری انتخابات سالم داشته باشند.

حجت‌الاسلام شاهرخی با تأکید بر اینکه آسیب‌های احتمالی دور اول رفع شود، گفت: با کسانی که در اطراف شعب اخذ رأی حضور پیدا کرده و می‌خواهند به انتخابات خدشه‌ای وارد کنند برخورد شود.

وی گفت: اگر کسانی هم تخلفاتی دارند، در هر سمتی، با آنها برخورد شود، تخلف در انتخابات گناهی نابخشودنی است.

کد خبر 6095638